Công ty TNHH Tư vấn và Dịch vụ An Phát là đơn vị chuyên thực hiện các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, cá nhân muốn thành lập doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Từ thực tiễn làm việc chúng tôi cảm thấy băn khoăn, lo lắng khi đại diện cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh thực hiện dịch vụ cho khách hàng. Chúng tôi tin rằng đây không chỉ là băn khoăn của riêng chúng tôi. Nghị định 78/2015/NĐ-CP hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp quy định đăng ký hộ kinh doanh như sau:
“Điều 71. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh
Cá nhân, nhóm cá nhân hoặc người đại diện hộ gia đình gửi Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh. Nội dung Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh gồm:
a) Tên hộ kinh doanh, địa chỉ địa điểm kinh doanh; số điện thoại, số fax, thư điện tử (nếu có);
b) Ngành, nghề kinh doanh;
c) Số vốn kinh doanh;
d) Số lao động;
đ) Họ, tên, chữ ký, địa chỉ nơi cư trú, số và ngày cấp Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân thành lập hộ kinh doanh đối với hộ kinh doanh do nhóm cá nhân thành lập, của cá nhân đối với hộ kinh doanh do cá nhân thành lập hoặc đại diện hộ gia đình đối với trường hợp hộ kinh doanh do hộ gia đình thành lập.
Kèm theo Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh phải có bản sao hợp lệ Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình và bản sao hợp lệ biên bản họp nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh đối với trường hợp hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập”.
Sau khi chuẩn bị xong hồ sơ với nội dung trên cá nhân gửi hồ sơ đến Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Ủy ban nhân dân cấp quận, thị xã, huyện để đăng ký thành lập hộ kinh doanh.
Như vậy, khi muốn đăng ký hộ kinh doanh, hồ sơ cần chuẩn bị Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh với nội dung gồm: Tên hộ kinh doanh, địa chỉ địa điểm kinh doanh; số điện thoại, số fax, thư điện tử (nếu có); Ngành, nghề kinh doanh; Số vốn kinh doanh; Số lao động; Họ, tên, chữ ký, địa chỉ nơi cư trú, số và ngày cấp Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân thành lập hộ kinh doanh đối với hộ kinh doanh do nhóm cá nhân thành lập, của cá nhân đối với hộ kinh doanh do cá nhân thành lập hoặc đại diện hộ gia đình đối với trường hợp hộ kinh doanh do hộ gia đình thành lập.
Kèm theo Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh phải có bản sao hợp lệ Thẻ căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực của các cá nhân tham gia hộ kinh doanh hoặc người đại diện hộ gia đình và bản sao hợp lệ biên bản họp nhóm cá nhân về việc thành lập hộ kinh doanh đối với trường hợp hộ kinh doanh do một nhóm cá nhân thành lập. Sau khi chuẩn bị xong hồ sơ với nội dung trên bạn gửi hồ sơ đến Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc Ủy ban nhân dân cấp quận, thị xã, huyện để đăng ký thành lập hộ kinh doanh.
Nhưng trên thực tế việc đăng kí hộ kinh doanh trên địa bàn Hà Nội lại hoàn toàn khác. Công ty TNHH Tư vấn và Dịch Vụ An Phát là đơn vị nhận dịch vụ làm thủ tục đăng kí hộ kinh doanh thường xuyên cho khách hàng chúng tôi thực sự cảm thấy băn khoăn, lo lắng và bức xúc bởi các vướng mắc trên.
Nghị định Nghị định 78/2015/NĐ-CP điều 71 quy định rất rõ như vậy nhưng thực tế tại địa bàn Hà Nội các quận, huyện lại áp dụng khác nhau. Tại một số địa bàn như: Quận Thanh Xuân, quận Nam từ Liêm, quận Bắc từ Liêm…không hiểu vì lý do gì mà ngoài các giấy tờ quy định theo Luật thì phòng Đăng kí kinh doanh tại đây luôn yêu cầu các hộ kinh doanh phải nộp thêm các đầu mục hồ sơ là hợp đồng thuê nhà hoặc hợp đồng mượn nhà, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chứng thực, chứng minh thư của chủ sở hữu…Điều này là bất cập và gây khó khăn cho người dân muốn tự do kinh doanh. Bên cạnh đó, tại quận Hà Đông, Đống Đa hay Hai Bà Trưng… thì thủ tục đăng kí hộ kinh doanh lại áp dụng đúng tinh thần điều 71 của Nghị định 78/2015/NĐ-CP tức là chỉ cần Giấy đề nghị đăng kí hộ kinh doanh ghi nội dung theo yêu cầu và chứng minh thư chứng thực của chủ hộ kinh doanh.
Thiết nghĩ việc áp dụng luật tại mỗi quận trên địa bàn Hà Nội có sự “vênh” nhau. Như vậy,việc “vênh: này bắt nguồn từ đâu? Điều này đặt ra câu hỏi cần có lời giải đáp. Cùng một thủ tục hành chính rất phổ biến theo quy định của luật là đăng kí hộ kinh doanh mà các quận lại áp dụng khác nhau, nguyên nhân vì sao? Việc này là do nhận thức, cách hiểu, nhận thức pháp luật, năng lực trình độ của chuyên viên tại các quận là khác nhau hay có việc gây khó khăn cho người dân khi làm thủ tục hành chính nhằm mục đích trục lợi?
Có khách hàng tìm đến chúng tôi chia sẻ: Anh H là người ngoại tỉnh lên Hà Nội làm ăn anh tích cóp được số vốn nhỏ muốn đăng kí hộ kinh doanh để tự làm ăn riêng nhưng khó quá, khổ nỗi anh H lên phòng kinh doanh quận X đăng kí đến lần thứ 2 rồi mà hồ sơ vẫn thiếu mặc dù đã tìm hiểu thông tin qua mạng: Lần thứ nhất anh mang theo chứng minh thư, hợp đồng thuê nhà và cả giấy đề nghị đăng kí hộ kinh doanh thì chuyên viên nhận hồ sơ yêu cầu cần có thêm chứng minh thư của chủ nhà và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bản chứng thực của hộ kinh doanh đặt trụ sở. Lần thứ 2 sau khi chuẩn bị đầy đủ thì tưởng là xong nhưng lên phòng kinh doanh quận X nộp vẫn chưa được vì trên sổ đỏ ghi tên cả hai vợ chồng còn trong hợp đồng cho thuê nhà chỉ có mình tên chồng và do người vợ đang công tác nước ngoài nên không xin được chứng minh thư chứng thực. Anh H không dám lên lần nữa vì sợ rằng vẫn như hai lần trước.
Từ thực tiễn trên, kính đề nghị UBND thành số Hà Nội, Sở kế hoạch đầu tư thành phố Hà Nội, UBND các quận, huyện chỉ đạo kịp thời trong việc thực hiện việc Đăng kí hộ kinh doanh tuân theo một thủ tục thống nhất đúng luật nhằm tránh các thủ tục “hành dân” tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân muốn tự do kinh doanh góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế trên địa bàn thành phố.
Luật sư Chu Minh
